هدف و ماهیت رشته ویترنری
امروزه در دنیا علی رغم پیشرفتهای علمی که در زمینههای مختلف صورت گرفته است، هنوز هم مسأله غذا از نظر اجتماعی و اقتصادی در درجه اول اهمیت قرار دارد و به عنوان یک مساله استراتژیک مطرح میباشد. به طوری که موقعیت یک کشور را با سطح و نوع غذای مردم آن کشور محک میزنند. و بدون شک در میان مواد غذایی آنچه بسیار اهمیت دارد و جزء لاینفک مواد غذایی روزانه است، پروتئین حیوانی است که از طریق حیوانات تهیه میشود.
حال از همینجا میتوان به اهمیت دانش ویترنری پیبرد، چرا که حفظ و حراست صحت حیوانات برعهده یک ویترنر است. یعنی یک ویترنر با تأمین صحت طیور، آبزیان و حشرات مفید، ضمن اقدامات صحی لازم برای افزایش طول عمر آن ها، با تأمین سلامتی این دسته از موجودات کمک میکند که بازدهی تولیدی و خدماتی آن ها بیشتر بشود.
از طرف دیگر یک ویترنر وظیفه مبارزه با بیش از 400 بیماری مشترک بین انسان و حیوان را دارد، بیماریهایی که به صورت مستقیم (تماس با حیوانات آلوده) و غیرمستقیم (استفاده از محصولات حیوانات) به انسان منتقل شده و حیات او را به مخاطره میاندازد. و بالاخره ویترنران در حفظ محیط زیست نقش بسزایی دارند چرا که به مبارزه با بیماریهای حیوانات و همچنین بیماریهای مشترک بین انسان و حیوانات میپردازند، که البته در کشور ما کمتر به این نقش توجه شده است. ویترنری، علم شناخت امراض حیوانات اعم از امراض مشترک بین انسان و حیوان یا بیماریهای خاص حیوانات، پیشگیری از امراض، معالجه امراض و همچنین علم تغذیه انسان و حیوان میباشد.
از نظر سازمان صحی جهانی هدف نهایی ویترنری تداوی حیوانات نیست، بلکه دقیقاً تأمین مواد غذایی و صحت انسان میباشد. چرا که با واکسیناسیون حیوانات میتوان از مرگ و میر آنها جلوگیری کرد و بر میزان فرآوردههای حیوانی افزود و در نتیجه مواد پروتئینی لازم برای جیره غذایی انسانی را تأمین نمود . موادی که مقاومت انسان ها بخصوص کودکان را در مقابل کلیه بیماریها افزایش میدهد و نه تنها باعث کاهش قابل ملاحظه هزینههای تداوی میشود، بلکه جامعهای سالم و فعال بوجود خواهد آورد.
توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه برای علاقه مندان رشته ویترنری
مهمترین وظیفه یک داکتر شناخت مرض با توجه به علایم و نشانهها و اظهارات مریض است. کاری که با توجه به علایم مشابه و مشترک برای امراض مختلف و همچنین تنوع امراض بسیار دشوار می باشد. اما با این وجود کار یک داکتر در مقایسه با ویترنر سهل تر است چرا که در شناخت و معالجه مرض انسانی، میتوان از خود مریض کمک گرفت. اما یک ویترنر در معالجه مرض حیوانات تنها با بررسی و تحقیق و با تکیه بر دانش خود میتواند به مرض پی ببرد.
یک ویترنر علاوه بر دانش بسیار و قدرت تجزیه و تحلیل، باید زیرک و هوشیار نیز باشد. چون از یک سو مریض او نمیتواند درد خود را بیان کند و ویترنر باید خود موفق به شناخت مرض گردد و از سوی دیگر بسیاری از دهقانان سنتی ما هنوز فرهنگ استفاده از ویترنر را پیدا نکردهاند و در نتیجه با مشاهده حیوان مریض در ابتدا خود از راه های سنتی که بسیاری از اوقات اشتباه نیز هست، به معالجه حیوان میپردازند و بعد از این که بیماری به اوج خود رسید و یا حتی حیوان به مرض تازهای دچار گردید، به ویترنر مراجعه میکنند و تازه هنگام مراجعه به ویترنر نیز نمیگویند که قبلاً از چه دواها و یا روش های تداوی استفاده کردهاند و در نتیجه اگر یک ویترنر زیرکی و هوشیاری لازم را نداشته باشد، در شناخت مرض اشتباه میکند. درس بیولوژی یکی از درس های مهم رشته ویترنری است. همچنین دانش آموز این رشته هرچقدر که تلاش بکند اگر به زبان انگلیسی و یا یک زبان بینالمللی دیگر مسلط نباشد، نمیتواند در این رشته موفق گردد، چرا که امروزه اطلاعات علمی بخصوص در علومی مثل ایمونولوژی جدید شده است و تا دانش آموز به زبان انگلیسی مسلط نباشد، نمیتواند از اطلاعات جدید با خبر شده و یا از کتب مرجع استفاده بکند.
بدون شک دانش آموز این رشته باید از صحت جسمانی برخوردار باشد اما قدرت بدنی در همه بخشهای رشته ویترنری مطرح نیست. برای مثال در مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی و یا برای معالجه حیوانات کوچک نیازی به قدرت بدنی بالا نیست اما در معالجه حیوانات بزرگ، قدرت بدنی بالا میتواند کار یک ویترنر را راحتتر کند. یک دانش آموز رشته ویترنری بعد از فارغالتحصیلی باید گاه در دل یک روستا به مداوای حیوانات بپردازد و بدون شک چنین کاری جز به یاری عشق و علاقه امکانپذیر نمیباشد.
آینده شغلی رشته ویترنری
همان طور که میدانیم در کشور عزیز ما انسان ها با مشکلات فراوانی زنده گی میکنند.کثیری از مردم ما مالدار یعنی دارای مواشی میباشند و تعدادی نیز به نگهداری از حیوانات زینتی میپردازند. پس زمینه کاری برای فارغین این رشته در کلینیک های شخصی در مرکز و ولایات باالخصوص در ولسوالی های کشور وجود دارد. همچنان در بخش فارم داری این رشته مانند مرغداری، پرورش گوسفند، پرورش ماهی (زینتی و خوراکی)، گاو و حیوانات دیگر، همچنان فارم های سمارق در این اواخر رونق گرفته است.علاوتاً فارغالتحصیلان رشته ویترنری میتوانند در مراکز مختلفی از جمله سازمان ویترنری، شرکتهای تولید دوا و محصولات حیوانی، شرکتهای تولید مواد غذایی، واحدهای حیوان پروری دولتی و خصوصی و آزمایشگاه های تشخیص امراض حیوانی و امراض انسانی فعالیت بکنند.